Prikkelgevoeligheid is en blijft één van de meest lastige dingen om mee om te gaan. Voor mij is prikkelgevoeligheid de rode draad binnen mijn autisme. Ik heb hard moeten werken om hier mee om te kunnen gaan.
Een overlading
Mijn volle hoofd kan ontstaan door meerdere dingen, maar prikkels van buitenaf zorgen ervoor dat mijn hoofd het snelst vol is. Toch kan ik natuurlijk niet hele dagen binnen blijven zitten. Dan zou ik totaal geen leven hebben. Ik heb ook gewoon behoefte aan sociaal contact. Met familie, gesprekken met andere mensen of om mij ergens voor inzetten. Wat het is dat maakt niet uit. De behoefte is er.
In het verleden dacht mijn familie nog weleens dat ik niks wou ondernemen. Dat ik het liefst thuis op mijn stoel zat en verder niet veel deed. Dat was toen ook al niet zo. Ik had toen wel degelijk de behoefte om erop uit te gaan, maar ik wist simpelweg niet hoe ik ervoor kon zorgen dat ik van ons uitje kon genieten. Wat ik wel wist was de overlading aan prikkels die zo’n uitje met zich mee brengt.
Dat is niet de oplossing
Ik wist niet goed wat ik nodig had. Ik wist niet goed hoe ik aan mijn familie moest vertellen wat erin mij omging. Al wist ik het allemaal wel dan had ik het nog niet durven zeggen. Ik koos daarom voor de meest veilige optie. Gewoon niet gaan. Toch was dat zeker niet de oplossing, want dan kreeg ik nare gedachten over mijzelf. Ga je alweer niet mee? Wat moet je familie wel niet van je denken. Je zit alleen maar thuis, wat moeten anderen wel niet van jou denken. Je bent ook nergens goed voor. Waarom besta je überhaupt? Dat soort gedachten overheersten mijn hoofd. Dan is mijn hoofd alsnog vol door innerlijke prikkels.
Verder kijken
Wacht even! Als ik nare gedachtes krijg van al het thuisblijven. Ik eigenlijk graag mee wil met mijn familie, maar ik niet weet hoe ik dat moet doen. Laat staan dat ik nog een leuke fijne tijd heb. Wat zou ik dan eigenlijk willen leren?
Ik wil leren wat de prikkels precies met mij doen. Verder kijken dan alleen constateren dat mijn hoofd er vol van raakt. Ik wil leren om te gaan met deze prikkels. Ik wil leren om aan anderen te verwoorden wat erin mij omgaat, zodat anderen er rekening mee kunnen houden. Maar hoe doe ik dat dan? Nou, daar is eigenlijk maar één manier voor die ik weet. Dat is door de dingen gewoon te doen. Met andere woorden ik ben meer ‘ja’ gaan zeggen. Zo ga ik dus nu veel vaker mee met familie en onderneem ik allerlei andere dingen. De overlading aan prikkels is er soms nog, maar ik heb er wel bepaalde nuances in aangebracht. Door dingen te ondernemen en gewoon mee te gaan ben ik erachter gekomen dat wat dingen mij meer prikkels geven dan andere dingen. Ik heb ook geleerd dat er segmenten zijn van prikkels.
Een voorbeeld
Laat ik een voorbeeld geven. Ik ga een dagje naar de dierentuin met mijn vader, Natalie, Femke, Stan, Nienke en Christiaan. Ik krijg dan prikkels van de heenreis, locatie, mensen massa, handelingen die ik moet verrichten (zoals betalen) en alle informatie van de dieren die ik tot me wil nemen. Om de hoofdlijnen maar even te noemen. Daarnaast wil ik ook gewoon gezellig met mijn familie kunnen praten over alles dat we te zien krijgen.
Heenreis
Eerder bleef dit allemaal in mijn hoofd en verder niet, maar dat is nooit de oplossing. Om dit dierentuin uitje te kunnen tackelen zal het anders moeten. Ik geef aan dat ik graag wil dat een ander rijdt. Dan heb ik zoveel minder prikkels van de reis, omdat ik niet geconcentreerd op de weg moet letten. Ik vertel dit en ik krijg begrip. Fijn dat je dit aangeeft Melvin krijg ik dan te horen.
Locatie
De prikkels van de locatie worden alleen minder als ik in dit geval vaak bij de dierentuin zou komen. Met andere woorden dat gaat niet gebeuren, maar door dat ik vaker dingen onderneem en op andere locaties kom is dit wel makkelijker geworden. Als ik ergens een afspraak heb kan ik ervoor kiezen om vroeg te zijn. Dan kan ik enigszins wennen aan de omgeving. Toch blijft dit iets dat voor veel prikkels zorgt, maar deze dingen helpen wel.
Mensen massa
De oplossing hiervoor is om dagen te gaan buiten vakanties en weekenden om. Voor de rest heb ik geen invloed op de hoeveelheid mensen die er bij de dierentuin aanwezig zijn. Als ik naar dieren kijk probeer ik een plekje te vinden waar er niet al teveel mensen om mij heen staan. Met andere woorden zoek ik de beste plek die werkt voor mijzelf.
Handelingen die ik moet verrichten
Ik noemde al even het betalen. Voor mij is dit een handeling die heel veel prikkels oproept en kort gezegd een naar gevoel. Ik weet dat dit ook voor een deel te maken heeft met de financiële ellende waar mijn familie vroeger in zat. Maar ik heb het meeste last van de handeling zelf. Het gaat overall namelijk net even anders. Al die pinapparaten zijn net weer verschillend. Contant accepteren ze niet meer overal. Er gaan allerlei gedachten door mijn hoofd op het moment van betalen. Toch doe ik het wel als ik de enige ben die het op dat moment voor mijzelf kan doen. Met zo’n groepsuitje vraag ik altijd of een ander het wil doen, zodat ik dat stressmoment niet moet doorstaan. Vervolgens stuurt diegene mij naar afloop dan een tikkie en zo is iedereen blij.
Resultaat
Door al deze dingen aan te geven en de dingen te gaan doen. Dingen die misschien klein lijken voor anderen, maar groot zijn voor mij. Kan ik nu wel alle informatie opzuigen binnen de dierentuin. Kan ik wel praatjes maken met familie. Maar het allerbelangrijkste is dat ik hierdoor kan genieten van onze avonturen en dat mijn familie kan genieten van een Melvin die redelijk zichzelf is tijdens zo’n uitje. Dat mijn hoofd aan het eind van de dag helemaal vol is en ik stiller word, daar heeft iedereen dan begrip voor. Maar vaak herstelt dit zich alweer op de terug weg, omdat ook dan iemand anders rijdt.
Alleen door aan te geven wat ik nodig heb en te leren van de dingen die ik doe, ben ik verder gekomen in het leven. In het begin was het doodeng om mij zo open op te stellen, maar het werkt. Het heeft mij al zoveel moois opgeleverd. Mijn zelfvertrouwen is daardoor enorm gegroeid en ik ga door op deze ingeslagen weg. En wie weet werken een paar van deze kleine dingen ook wel voor jou zo. Ik hoor er graag over!
Reactie plaatsen
Reacties
Weer een leerzaam blog over jou
Duidelijk verhaal mooie blog !!!